انواع ابزار دقیق

ابزار دقیق چیست؟

ابزار دقیق یا Instrumentation به مجموعه‌ای از دستگاه‌ها و ابزارهایی گفته می‌شود که برای نشان دادن، اندازه‌گیری و ثبت مقادیر فیزیکی، شیمیایی، محیطی و غیره به کار می‌روند. این اصطلاح همچنین به یک زمینه مطالعاتی اشاره دارد که به علم ساخت ابزارهای اندازه‌گیری مرتبط است و شامل حوزه‌هایی مانند اندازه‌شناسی، اتوماسیون و تئوری کنترل می‌شود.ابزار دقیق می‌تواند به دستگاه‌هایی ساده مثل دماسنج‌های خوانش مستقیم یا به سیستم‌های پیچیده چند سنسوری در سیستم‌های کنترل صنعتی اشاره کند. امروزه، این ابزارها در آزمایشگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، کارخانه‌ها، وسایل نقلیه و حتی در مصارف روزمره خانگی یافت می‌شوند.به عبارت دیگر، ابزار دقیق شاخه‌ای از مهندسی است که به اندازه‌گیری و کنترل پرداخته و طبق تعریف انجمن ابزار و سیستم‌های اتوماسیون (ISA)، مجموعه‌ای از ابزارها است که برای مشاهده، اندازه‌گیری و کنترل به کار می‌روند.

از سه بخش زیر تشکیل شده است:

اندازه‌گیری پارامترهای مختلف: شامل جمع‌آوری داده‌ها از محیط یا سیستم مورد نظر.

کنترل پارامترها و پردازش مقادیر اندازه‌گیری شده: شامل تحلیل و پردازش داده‌های جمع‌آوری شده توسط تجهیزات کنترلی.

ارسال پاسخ مناسب به تجهیزات کنترل‌کننده توسط محرک‌ها: شامل واکنش به داده‌های پردازش شده و انجام اقدامات لازم برای حفظ یا تغییر شرایط سیستم.

انواع ابزاردقیق

پارامترهای اندازه گیری ابزار دقیق

در ابزار دقیق برای اندازه گیری بسیاری از پارامترها (مقادیر فیزیکی)، از موارد زیراستفاده می شود:

  • فشار، دیفرانسیل یا استاتیک
  • جریان
  • درجه حرارت
  • سطوح مایعات و غیره
  • تراکم
  • ویسکوزیته
  • تشعشعات یونیزان
  • فرکانس
  • جاری
  • ولتاژ
  • اندوکتانس
  • ظرفیت
  • مقاومت
  • ترکیب شیمیایی
  • خواص شیمیایی
  • موقعیت
  • لرزش
  • وزن

انواع تجهیزات ابزار دقیق

 به کار بردن واژه دقیق در عبارت ابزار دقیق به این معناست که کنترل و اندازه گیری باید به صورت دقیق انجام گیرد.با توجه به نیازهای صنعتی، تجهیزات ابزار دقیق شامل: سنسور، رکوردر، ولو، اکچویتور، کنترلر‌، ترانسدیوسر، ترانسمیتر، نمایشگر و بعضی از دستگاه های اندازه‌ گیری می‌‎شوند.

  • فلومترهای CORIOLIS (MASS)
  • دبی سنج های توربین
  • دبی سنج های مغناطیسی
  • جابجایی مثبت (PD)
  • دبی سنج های VORTEX
  • داپلر/زمان ترانزیت
  • فلومترهای کانال باز
  • دبی سنج های درج
  • روتامترها
  • سوئیچ های جریان
  • دنده بیضی
  • تجهیزات/خدمات کالیبراسیون