مواد فلزی نقشی مهم در زندگی ما انسان ها ایفا می کند . برای مثال فلزاتی مانند مس، آهن و روی در عملکرد اجزا ی بدن ما تاثیر به سزای دارند و یا فلزاتی مانند آهن، نیکل، مس، سیلیکون و … در سیستم‌های الکترونیکی و صنعتی به کار رفته و از نیازهای مهم برای ادامه فعالیت های صنعتی زندگی ما می‌باشند و بدون آنها چرخ تمامی صنایع متوقف می‌شود. در ادامه این مقاله مهمترین و پرکاربردترین فلزات صنعتی معرفی و بررسی خواهیم کرد.
- فلزات مورد استفاده در صنعت تنوع بسیاری دارند که مهمترین آن ها را به شما معرفی خواهیم کرد.
فلزات صنعتی
- مونل
- استنلس استیل
- برنج
- چدن
- آلومینیوم
- فولاد
- اینکونل
متریال مونل
مونل از سری آلیاژهای نیکل است که ۵۲ تا ۶۷ درصد آن از فلز نیکل ساخته شده است.ازدیگرالیاژهای که در ساخت این مواد استفاده شده است را می توان در موارد زیر بهشان اشاره کرد:
- مس
- منگنز
- آهن
- کربن
- سیلیکون
از مزایای مهم مونل گرم و سرد شدن و ماشین کاری و جوشکاری آسان است. ازاین متریال برای ساختن تانک های گازئیل،تجهیزات دریای،پمپ ها و شیرها به خاطر مقاومت بسیار خوب،دردماهای بالاوقابلیت جوش پذیری در فرآیند های شیمیایی و هیدرو کربنی دارد به کار می رود.
۲– متریال استنلس استیل
کلمه استنلس یا ضدزنگ اولین بار برای فولادهایی که در ساخت کارد و چنگال به کار رفتند، استفاده شد. امروزه برای معرفی انواع فلز استنلس استیل از آلیاژ فولاد به همراه حداقل ۱۰ درصد کروم تشکیل شده است. البته ازمواد دیگری برای تقویت ساختار و ویژگی های همانند شکل پذیری درهنگام ساخت استنلس استیل استفاده می شود که میتوان به موادر زیر اشاره کرد:
- نیکل
- مولیبدن
- تیتانیوم
- مس
- کربن
- نیتروژن
گرید های مختلفی در استنلس استیل وجود دارد، که با توجه به درصد به کار رفته از هر یک از مواد فوق مشخص می‌شود. باید مقدارخوردگی سیال عبوری و شرایط محیطی فرآیند را در هنگام انتخاب گرید استنلس استیل مشخص گردد.
از کاربردهای رایج متریال استنلس استیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی
- تجهیزات به کار رفته در سیستم‌های دریایی
- تجهیزات داروسازی و صنایع غذایی
- سیستم‌های ماشین سازی
- و بسیاری از موارد دیگر
ازشناخته ترین آلیاژها می توان از استنلس استیل ۳۱۶،l316،۳۰۴ نام برد.
ازگیج فشار می توان به عنوان یکی از پرکاربردترین محصولات تمام استیل در صنایع مختلف نام برد .پ
۳– متریال برنج
از روی ومس برای ساخته شدن آلیاژ برنج استفاده می شود.برای ساخت برنج نسبت به کار رفته مس وروی متنوع است، اما معمولاً برنج از ۶۷ درصد مس و ۳۳ درصد روی تشکیل شده است. مقدار مس می‌تواند از ۵۵ تا ۹۵ درصد و مقدار روی از ۵ تا ۴۵ درصد تغییر کند.
معمولا برای ساخت آلیاژ برنج از فلزسرب باغلظت حدودا۲درصد نیز استفاده می شود . سرب باعث افزایش قابلیت ماشین کاری برنج می‌شود. از رایج ترین کاربردهای متریال برنج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سازهای موسیقی
- رادیاتورها
- تجهیزات ساختمانی
- لوله و اتصالات
- وسایل تزئینی
- پیچ و …
ازمهم ترین مزایای برنج می توانیم به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت انعطاف پذیری بالا در مقایسه با برنز و یا روی
- آکوستیک مطلوب و مناسب برای استفاده در سازهای موسیقی
- اصطکاک کم
- نقطه ذوب نسبتا کم
- انتقال خوب گرما
- مقاوم در برابر خوردگی سیال‌هایی مانند آب نمک
- ریخته گری آسان
- فاقد خاصیت فرومغناطیسی
- قیمت ارزان تر نسبت به متریال‌هایی مانند استیل
۴– متریال چدن
ازسری آلیاژهای آهن وکربن می توان از چدن نام برد که مقدار کربن آن بیش از ۲ درصد است. دمای ذوب نسبتا کم یکی از مزیت های فلزچدن می باشد. آلیاژ چدن به ۴ دسته کلی تقسیم بندی می شود:
چدن سفید
چدن سفید شکننده اما سخت می باشد. درساختار چدن سفید ازذرات بزرگ بکاررفته است که باعث افزایش سختی آن می‌شوند،این آلیاژقیمت مقرون به صرفه ی دارد ودرمقابل سایش مقاومت بالای دارد.
چدن خاک
ستری
ازچدن خاکستری می توان به عنوان متنوع ترین وپر مصرف ترین نوع چدن نام برد. کربن های به کار رفته در چدن خاکستری باعث تشکیل تکه های گرافیکی شده است که موقع شکسته شدن چدن از خارج شدن مایع جلوگیری می کند.
گرافیت باعث کاهش الاستیسیته و استحکام کششی می‌شود ولی در مقابل باعث ایجاد امکان ماشینکاری بسیار عالی، ویژگی‌های میرایی و موارد بسیار دیگری در کاربردهای صنعتی می‌شود.
توجه : GGG40 از زیرمجموعه چدن خاکستری می باشد که معمولا درساخت شیرآلات صنعتی استفاده می شود.
چدن مالیبل (چکش خور)
آهن سفید همان چدن مالیبل است که برای تبدیل به گرافیت باید تصفیه حرارتی انجام می شود. چدن مالیبل بادونوع چدن قبلی خواص متفاوتی داردوشباهت خواصش مشابه با استیل کم کربن است.
چدن نشکن
درساختار مذاب این نوع چدن مقدار کمی منیزیم اضافه می شود که در ساختار گرافیتی آن باعث تغییر می شود. مینزیم با اکسیژن و گوگرد موجود در آهن مذاب واکنش می دهد و گرافیت گره ای درست می‌کند. همانند چدن مالبیل انعطاف پذیر می باشد و میتوان درریخته گری در اندازه وضخامت های مختلفی ازآن استفاده کرد.
متریال آلومینیوم
سومین عنصرفراوان درزمین آلومینیوم است که در صنایع مختلف ازآن استفاده می شود.ازمهم ترین مزایای مهم این فلز می توان به موارد زیراشاره کرد:
- استحکام
- وزن سبک
- بادوام
- مقاوم در برابر خوردگی
- نشکن
- چکش خور
- بدون بو
- رسانا
- غیرقابل احتراق
آلومینیوم رامی توان بدون انکه خواص طبیعیش را از دست بدهد ۱۰۰درصد بازیافت کرد. آلومینیوم از فلزات صنعتی است که به دلیل ویژگی های خاصش در صنایع مختلفی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. از رایج ترین کاربردهای فلزآلومینیوم می توان به موارد زیراشاره کرد:
- کابل‌های برق
- لپ تاپ و گوشی‌های هوشمند
- انواع وسایل خانه
- تجهیزات اداری
- انواع شیرهای صنعتی و خانگی
- انواع ماشین و سیستم حمل و نقل
