ترانسمیتر فشار (Pressure Transmitter) به عنوان یک ابزار مهم و حیاتی در فرآیندهای صنعتی و آزمایشگاهی مختلف به کار گرفته میشود و می‌تواند از بسیاری از فجایع جلوگیری کند.
ترانسمیترفشار یا پرشر ترانسمیتر (Pressure Transmitter) وسیله‌ای است که به منظور دریافت، تبدیل و ارسال سیگنال‌های معرف فشار در سیستم‌های انتقال سیالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در واقع ترانسمیترفشار (Pressure Transmitter)، فشار سیالات را اندازه گیری می‌کند و یک سیگنال الکتریکی ضعیف دریافت می‌کند و این سیگنال ضعیف را به سیگنال الکتریکی قابل قبول جریانی یا ولتاژی-مثلا ۴-۲۰mA یا ۰-۱۰V برای ارسال به کنترلرها، مدارات الکترونیکی و سیستم های مانیتورینگ تبدیل می‌کنند.
اگر یک نقش عمومی بخواهیم برای این ابزاردقیق تعریف کنیم، حصول اطمینان از اینکه دستگاه ها در طول فرآیند مورد نظر، تحت فشار بیش از حد بالا یا بیش از حد پایین قرار نمی‌گیرند. استفاده از ترانسمیترفشار (Pressure Transmitter) می‌تواند همراه و مرتبط با دستگاه های دیگر برای اندازه گیری عمق، اندازه گیری ارتفاع، اندازه گیری شدت دبی(فلو) و یا حتی اندازه گیری افت فشار به منظور جلوگیری از نشت در یک سیستم انجام شود.
در انتخاب ترانسمیتر فشار (Pressure Transmitter) می‌بایست نکات زیر را در نظر داشت:
- مطلق یا نسبی بودن فشار
- دقت وسیله
- محدوده اندازه گیری
- نوع خروجی ترانسمیتر
- نوع اتصال فیزیکی به فرآیند
- نوع خورندگی ماده
- گواهی‌ها و تاییدیه‌های مورد نیاز فرآیند
ترانسمیتر فشار مطلق
از ترانسمیتر فشار مطلق (Absolute Pressure Transmitter) برای اندازه گیری فشار سیالات نسبت به نقطه خلأ استفاده میشود. یعنی در ترانسمیتر یک سنسور موجود در فضای خلأ وجود دارد. زمانی که یک سیال به این سنسور برخورد می‌کند، فشار آن سیال بر روی ترانسمیتر فشار مطلق مشخص میشود.
ترانسمیتر فشار گیج یا فشار نسبی
از ترانسمیتر فشار گیج (Gauge Pressure Transmitter) برای اندازه گیری سیالات نسبت به فشار محیط استفاده میشود. دقیقا بر خلاف ترانسمیتر فشار مطلق که سنسور آن در یک محیط کاملا بسته قرار داشت، سنسور این نوع ترانسمیتر در یک فضای باز قرار دارد.
ترانسمیتراختلاف فشار
از ترانسمیتر اختلاف فشار (Differential Pressure Transmitter) برای اندازه گیری اختلاف فشار بین دو نقطه از سیستم استفاده میشود. این نوع ترانسمیتر از پرکاربردترین ترانسمیترهای مورد استفاده برای کنترل سیالات است. در ترانسمیترهای اختلاف فشار، سنسور به دو نقطه متفاوت از سیستم متصل شده و یکی از آن دو نقطه را به عنوان مبنای اندازه گیری فرض می‌کند.
با توجه به مطالب فوق حال به کاربرد ترانسمیترفشار (Pressure Transmitter) میپردازیم:
اندازه‌گیری فشار
در صنایع هواشناسی، هواپیمایی، خودروسازی، صنایع شیمیایی، صنایع نفت و گاز، آب‌وفاضلاب و…. که در آن‌‌ها فشار به عنوان یک کمیت اصلی مورد اندازه‌گیری استفاده می شود که منظور همان کاربرد مستقیم ترانسمیتر های فشار است.
اندازه‌گیری دبی(فلو)
دبی(فلو) را می توان به وسیله اثر ونتوری و رابطه آن با فشار، اندازه گرفت. در یک تیوب ونتوری اختلاف فشار بین دو قسمت (ضمن داشتن دهانه ای با قطرهای متفاوت) اندازه گرفته میشود. این اختلاف فشار، رابطه مستقیم با سرعت دیی(فلو) که از تیوب می گذرد دارد. چون که این اختلاف فشار نسبتاً کوچک است ترانسمیتر اختلاف فشار (Differential Pressure Transmitter) به کار برده میشود.
اندازه گیری ارتفاع / عمق
می توان برای اندازه گیری ارتفاع سطح مایع از ترانسمیترفشار (Pressure Transmitter) استفاده نمود. عمدتا از این روش برای اندازه گرفتن موقعیت جسم غوطه ور در آب (مثل زیر دریایی ها، غواص‌ها) و یا ارتفاع سطح مایع درون یک مخزن (مانند مایع داخل برج آب) استفاده می شود. در اکثر کاربردهای عملی، سطح مایع با فشار متناسب است.
آزمایش نشتی
با اندازه‌گیری فشار می توانیم نشتی سیستم را محاسبه کنیم. روش‌های معمول برای این کار، دو روش می‌باشند:
- مقایسه کردن فشار سیستم با فشار سیستمی که نشتی مشخصی دارد و استفاده کردن از این اختلاف فشار
- اندازه گرفتن فشار و کنترل تغییرات آن در طول یک بازه زمانی
از مطرح‌ترین و معروف‌ترین تولِید کنندگان ترانسمیترهای فشار می‌توان به شرکت‌های ویکا (WIKA) ، روزمونت (Rosemount) زیمنس (SIEMENS) ، اندرس هاوزر (Endress & Hauser) و… اشاره کرد.
