پمپ سیرکولاتور یکی از متداول‌ترین و کاربردی‌ترین پمپ‌ها در صنایع مختلف است. این نوع با استفاده از چرخش و گرداندن، وظیفهٔ جابه‌جایی سیال (مثل آب گرم یا سرد) در سیستم‌های گوناگون را بر عهده دارد. به عنوان مثال، در سیستم حرارت مرکزی ساختمان یا سیستم تهویه مطبوع، سیرکولاتور جهت تسهیل در گرداندن سیال به کار می‌رود و به بهبود توزیع حرارت یا سرمایش در سیستم کمک می‌کند.
در این مقاله از ونداد تجهیز، با سیرکولاتور به عنوان یکی از پمپ‌های مورد استفاده در صنایع، مورد بررسی دقیق‌تر و شناخت بیشتر از این تجهیزات می‌پردازیم. برای دریافت اطلاعات جامع در مورد انواع، ویژگی‌ها، و کاربردهای سیرکولاتور، و همچنین راهنمایی برای انتخاب بهترین مدل مطابق با نیازهای خاص، تا انتهای این نوشتار با ما همراه باشید.
پمپ سیرکولاتور چیست؟
سیرکولاتور (Circulator Pump) یک نوع پمپ است که برای گرداندن یک سیال در یک سیکل بسته به کار می‌رود. به عنوان یک زیرمجموعه از سانتریفیوژ محسوب می‌شود و قادر به پمپاژ سیالات تا دمای ۱۰۰ تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد می‌باشد. این الکتروپمپ‌ها اغلب برای تأمین آب گرم در سیستم‌های گرمایش مرکزی و منطقه‌ای، گردش آب گرم در سیستم‌های آب گرم خانگی مانند مدار آب گرم شوفاژ، یا سیرکوله آب استفاده می‌شوند.
بدنه سیرکولاتور خطی عموماً از موادی مانند چدن و یا استیل ساخته می‌شود. پروانه‌های این پمپ‌ها نیز از موادی همچون استیل، چدن، و برنج تولید می‌شود. ارزش ذکر دارد که هر نوع سیرکولاتور، بسته به جنس بدنه و پروانه، برای مصارف و کاربری‌های خاصی استفاده می‌شود.
پمپ‌های سیرکولاتور با کارکرد بسیار کم‌صدا شناخته می‌شوند و دور موتور آنها معمولاً در محدوده ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ دور در دقیقه قرار دارد. این پمپ‌ها مکش منفی ندارند، مصرف انرژی‌شان بهینه است و در رده‌بندی مصرف انرژی، در رده‌های A و B قرار می‌گیرند.
سیرکولاتور نصب و راه‌اندازی آسانی دارند و هزینه‌های نگهداری آنها کم است. همچنین، تنوع بسیار زیادی در مدل و اندازه آنها وجود دارد. سیرکولاتور همچنین با نام‌های پمپ آب در گردش، آب گرم، پمپ خطی و پمپ سیرکوله شناخته می‌شود.
انواع پمپ سیرکولاتور
پمپ آب گرم:
در مواقعی که برای تأمین آب گرم مصرفی از مبدل حرارتی یا منبع کوئلی آب گرم استفاده می‌شود، برای سیرکولاسیون آب گرم شوفاژ به کار می‌رود.
پمپ برگشت آب گرم مصرفی:
با به گردش درآوردن آب گرم در داخل لوله‌ها و مخزن آب گرم، تضمین می‌کند که همیشه آب گرم در نزدیک‌ترین نقطه در دسترس باشد.
پمپ گردش آب شوفاژ:
زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیاز به گردش آب گرم در سیستم‌های گرمایش مرکزی و منطقه‌ای یا گردش آب در سیستم‌های آب گرم خانگی وجود داشته باشد.
پمپ‌های سیرکولاتور مناسب برای ساختمان‌های کوچک یا متوسط هستند و در انواع خطی و زمینی و دور ۱۴۵۰ موجودند. این پمپ‌ها، در زمینه آب‌رسانی نسبت به پمپ‌های مشابه خود، توان کمتری دارند. همچنین، پمپ‌های سیرکولاتور در انواع کوپلینگ‌دار یا باواسطه، واتاترم یا موتور خشک و بدون واسطه نیز موجودند
ساختار پمپ سیرکولاتور
الکتروموتور:
قسمتی که برای تولید حرکت دورانی پمپ و ایجاد جریان در سیال مسئول است.
یاتاقان:
قطعه‌هایی که به حرکت چرخاندن پمپ کمک کرده و وزن و فشارهای مختلف را تحمل می‌کنند.
چرخ گردان پره‌دار یا پروانه:
بخشی که با چرخش، سیال را جابه‌جا می‌کند.
کاسه نمد:
یک لایه نرم و مهارتمندانه که به منظور جلوگیری از نشتی و افت فشار در نقاط مختلف استفاده می‌شود.
دهانه تخلیه:
جایی که سیال از پمپ خارج می‌شود و به سیستم مورد نظر هدایت می‌شود.
دهانه مکش:
جایی که سیال وارد پمپ می‌شود و توسط پمپ به سیکل گردانده می‌شود.
موتور:
قسمتی که بر اساس انرژی برق، الکتروموتور را به چرخاندن می‌آورد.
دینام:
قطعه‌ای که در انتقال حرکت از موتور به پمپ نقش دارد.
واسطه:
جزء‌ای که در اتصال میان موتور و دینام نقش دارد.
واسطه تبدیلی:
قطعه‌ای که در تغییر اندازه یا نوع اتصال موتور به دینام کمک می‌کند.
شفت (یا شافت یا محور):
قسمتی که به چرخاندن پروانه می‌پردازد.
کوپلینگ:
برای اتصال و هماهنگ کردن حرکت بین موتور و پمپ استفاده می‌شود
کاربرد پمپ سیرکولاتور
پمپ‌های سیرکولاتور به تناسب نوع و جنس آنها، در کاربردهای گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال:
سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد:
این پمپ‌ها برای جابجایی آب گرم و سرد در دماهای ۱۰- تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد استفاده می‌شوند.
سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد در سیستم‌های تهویه هوا و گرمایش:
پمپ‌های سیرکولاتور در سیستم‌های تهویه هوا، رادیاتورها، سیستم‌های گرمایش از کف و سیستم‌های گرم کردن آب مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سیرکوله کردن سیال‌های شیمیایی و صنعتی:
از پمپ‌های سیرکولاتور خطی با بدنه و پروانه از جنس استیل، برای جابجایی انواع سیال‌های شیمیایی و صنعتی استفاده می‌شود.
سیرکوله کردن آب داغ در سیستم‌های تأسیساتی و تهویه مطبوع:
درسیستم های تاسیساتی و تهویه مطبوع از پمپ های سیرکولاتور برای سیر کوله کردن آب داغ استفاده می شود.
استفاده در صنعت تأسیسات و سرمایش:
پمپ‌های سیرکولاتور در سیستم‌های شستشوی صنعتی، سیستم‌های گرمایشی خانگی و صنعتی، و سیستم‌های سرمایشی خانگی و صنعتی نیز کاربرد دارند.
استفاده در استخرها، پکیج‌ها و شوفاژها:
این پمپ‌ها نیز در استخرها، پکیج‌ها و شوفاژها برای انتقال آب به‌کار می‌روند.
پمپ‌های سیرکولاتور به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین و محبوب‌ترین پمپ‌ها در صنعت تأسیسات شناخته می‌شوند و در انتقال آب در سیستم‌های گرمایش و حرارت مرکزی نیز نقش بسیار مهمی دارند
